Arienne Dorothea Agnoletto

Z WikiZagłębie
Wersja z dnia 05:39, 8 lip 2025 autorstwa Michał Kusiak (dyskusja | edycje)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Zagłębiowskie Biogramy
Arienne Dorothea Agnoletto
Arienne Dorothea Agnoletto
Imię i nazwisko Arienne Dorothea Agnoletto
Data i miejsce urodzenia 1 listopada 1957
Będzin
Imię i nazwisko przy narodzeniu Dorota Paszta
Zawód dyrygentka, kompozytorka, pianistka, skrzypaczka, prawniczka

Arienne Dorothea Agnoletto (ur. 1 listopada 1957 w Będzinie), znana także jako Dorota Agnoletto – dyrygentka, kompozytorka, pianistka, skrzypaczka oraz dyplomowany prawnik. Jest artystką o międzynarodowej renomie, związana zarówno z Wiedniem, gdzie mieszka, jak i z Sosnowcem, gdzie dorastała i mieszkała od 1970 roku.

Dane osobiste i wykształcenie

  • Pochodzenie: Wychowała się w Sosnowcu, gdzie przeprowadziła się w 1970 roku. W 1978 roku wyjechała do Włoch, uzyskując angaż jako skrzypaczka w Teatro Regio di Torino. We Włoszech dorastała i mieszkała do 1990 roku.
  • Wykształcenie muzyczne:
    • W latach 19751982 studiowała skrzypce w Akademii Muzycznej w Katowicach pod kierunkiem Klemens Bortel.
    • Dyrygenturę studiowała w latach 19921993 w MUK - Musik und Kunst Privatuniversität der Stadt Wien (dawniej Konserwatorium Prywatne Uniwersytetu Wiedeńskiego) u prof. Reinhard Schwarz (asystenta Herbert von Karajan) i prof. Georg Mark.
    • W latach 19931994 studiowała również dyrygenturę na Uniwersytecie Jana Gutenberga w Moguncji (Niemcy) pod kierunkiem Sergiu Celibidache.
    • Dodatkowo, w latach 19931995 pobierała prywatne lekcje dyrygentury w Wiedniu u Karl Österreicher i Juji Yuasa.
  • Wykształcenie prawnicze i języki: Agnoletto jest dyplomowaną jurystką i biegle włada sześcioma językami: włoskim, polskim, rosyjskim, francuskim, niemieckim i angielskim.

Kariera dyrygencka

  • Początki: Od 1982 do 1990 roku była skrzypaczką w Teatro Regio di Torino we Włoszech. Od 1991 roku pracowała jako asystentka w Operze Śląskiej w Bytomiu.
  • Debiut: Jej debiut dyrygencki miał miejsce 15 maja 1993 roku w Operze Śląskiej w przedstawieniu Zemsta Nietoperza. Od 1993 roku jest aktywna międzynarodowo jako dyrygentka.
  • Działalność międzynarodowa:
    • Od 1994 roku jest dyrektorem artystycznym Philharmonia Gaudi Vienna, z którą zrealizowała liczne koncerty, nagrania płyt CD oraz tournée (m.in. Meksyk – Festiwal Guanajuato w 1996 roku, Włochy, Hiszpania). W latach 19952003 pełniła funkcję głównego dyrygenta tej orkiestry.
    • W latach 20022007 była dyrygentką w Stagione dell' Opera Italiana w Rzymie, regularnie dyrygując operami takimi jak Nabucco, Aida, Czarodziejski Flet, Traviata, Carmen i Rigoletto.
    • W 2003 roku była kierownikiem artystycznym Młoda Polsko-Niemiecka Filharmonia Dolny Śląsk we Wrocław.
    • W 2004 roku zadebiutowała jako reżyserka, dyrygentka i inscenizatorka w nowej produkcji Latający Holender dla Magdeburger Opernfestspiele w Niemczech.
    • W 2009 roku dyrygowała orkiestrą podczas operetki Wiedeńska Krew na Operetten Festival Bad Ischl w Austrii.
  • Współpraca z Operą Śląską: W 2011 roku dyrygowała Operą Śląską w Bytomiu w spektaklu Don Carlos, będąc odpowiedzialną za współpracę muzyczną i konsultacje językowe. Dyrygowała także przedstawieniami Pajace Leoncavalla i Rycerskość wieśniacza Mascagniego, sprowadzając do współpracy włoskich solistów.
  • Inne współprace: Współpracowała z wieloma orkiestrami i teatrami operowymi, w tym z Operą Lwowską, Orchestra Femminile Europea w Mediolanie, Radiowa Orkiestra Symfoniczna w Krakowie, Filharmonia Lwowska, Lwowska Orkiestra Kameralna, Teatr Muzyczny w Gliwicach, Teatr Wielki w Łodzi, Wiener Operetten Theater i Wiener Johann Strauss Operette w Wiedniu oraz Filarmonica di Vidin w Bułgarii.
  • Festiwale operowe: Współpracowała również z Opernfestival St. Margarethen w Austrii, gdzie dyrygowała Otello (2002), Turandot (2003) i Carmen (2005).

Kariera kompozytorska

Agnoletto jest kompozytorką opery Brahman oraz opery dla dzieci Pinocchio.

  • Opera Brahman: Jej pierwsza opera, Brahman, powstała w 1996 roku na zlecenie miasta Krakowa. Libretto do niej napisała Małgorzata Stawarz. W Brahmanie po raz pierwszy w historii muzyki konsekwentnie wykorzystano matematyczne częstotliwości tekstu jako materiał muzyczny. Fragment tej opery był wykonany przez Śląska Orkiestra Kameralna w Miejski Klub im. Jana Kiepury w Sosnowcu w Sosnowcu. Opera Brahman (wersja z 1997 roku) była również częściowo wykonywana we Lwowie w 1998 i 2005 roku.
  • Opera Pinocchio: W 2001 roku powstała jej opera dla dzieci Pinocchio, Pinocchietto... ed altri na zamówienie Comune di Vittorio Veneto we Włoszech, do tekstów znanej florenckiej poetki i malarki Dora Raparo Bianchi. Opera Pinocchio była również wystawiana w Teatr Korez w Katowicach w 2003 roku.
  • Inne wybrane dzieła:
    • Klangvolumen 3000 Venus Hochzeit oder Die Klage einer alten Frau aus Berlin (2000), na sopran, mim, taśmę i orkiestrę kameralną, z tekstem P. Sichrovsky. Prapremiera odbyła się w Philharmonia Gaudi Vienna, Haus der Musik (Wiedeń) (Wiedeń) w 2000 roku.
    • Venice Zyklus East na głos i fortepian (2001).
    • Spokoj (Frieden) na chór mieszany (2003).
    • Sommernacht am Attersee na kwartet smyczkowy (2004).
    • Ave Maria na chór mieszany (2005), prapremiera odbyła się na Festiwal Ave Maria w Będzinie w 2005 roku, w wykonaniu Lviv Chamber Choir "Gloria".
  • Styl kompozytorski: Swój styl opisała jako "umsetzung der sprache durch mathematische frequenzen in töne auf der suche nach der urquellen der sprache tonale tonsprache/permutationen" (przeniesienie języka poprzez częstotliwości matematyczne w dźwięki w poszukiwaniu pierwotnych źródeł języka tonalnego/permutacji). Potwierdziła, że jej przygoda z kompozycją zaczęła się od specjalnego numerologicznego systemu częstotliwości.

Działalność dodatkowa i członkostwa

  • Od 2001 roku jest członkiem Austriacki Związek Kompozytorów (ÖKB).
  • Jest również przewodniczącą wiedeńskiego stowarzyszenia "Art in Action".
  • W maju 2013 roku prowadziła koncert Śląska Orkiestra Kameralna w Miejski Klub im. Jana Kiepury w Sosnowcu w Sosnowcu, a dwa dni po tym wydarzeniu, w 111. rocznica urodzin Jana Kiepury, złożyła kwiaty pod pomnikiem tego wybitnego śpiewaka.

Wybrane nagrania

W jej dyskografii znajdują się płyty CD:

  • Johann Strauß, schönste Operetten und Wiener Melodien z Ursula Rojek (sopran koloraturowy) i Radiowa Orkiestra Symfoniczna w Krakowie.
  • Hommage a Sigmund Freud (solistka: Ingrid Haselberger, Philharmonia Gaudi Vienna).
  • Ave Maria (Lemberger Kammerchor).
  • Adaptacja II. Streichquartett Alexandra von Zemlinsky'ego na orkiestrę smyczkową (2000), nagrana z Philharmonia Gaudi.