Stanisław Woliński

Zagłębiowskie Biogramy
Imię i nazwisko	Stanisław Woliński
Data i miejsce urodzenia	7 lipca 1892 r. Sosnowiec
Data i miejsce śmierci	6 kwietnia 1968 r. Warszawa
Miejsce spoczynku	Warszawa, Cmentarz Stare Powązki
Zawód	aktor, śpiewak, a także dyrektor i kierownik artystyczny teatrów

Stanisław Woliński (ur. 7 lipca 1892 w Sosnowcu, zm. 6 kwietnia 1968 w Warszawie) – aktor, śpiewak, a także dyrektor i kierownik artystyczny teatrów.

Życiorys

Stanisław Woliński urodził się 7 lipca 1892 roku w Sosnowcu. Niektóre źródła podają również datę urodzenia 7 lipca 1885 roku. Był synem Filipa i Emilii Wolińskich, a jego żoną była Marianna Helena z domu Kobilków.

Uczęszczał do sześciu klas szkoły realnej, a następnie kształcił się w szkole dramatycznej Marii Przybyłowicza w Krakowie. Zmarł 6 kwietnia 1968 roku w Warszawie i został pochowany wraz z żoną na Cmentarzu Stare Powązki (kwatera 30 wprost-V-37). Odszedł w wieku 75 lat.

Kariera artystyczna

Debiut i wczesna kariera (1910–1918)

Woliński zadebiutował na scenie w 1910 roku, według własnej relacji, w zespole J. Kratochwila i S. Cieszkowskiego. Następnie występował w objazdowych zespołach, m.in. J. Myszkowskiego, J. Puchniewskiego i B. Bolesławskiego. W marcu 1912 roku występował z zespołem Teatru Wileńskiego w Petersburgu, a w sezonie 1914/1915 w warszawskim Teatrze Małym, z którym wiosną 1915 roku gościł w Wilnie.

Podczas I wojny światowej był zaangażowany w rosyjskiej operetce w Odessie, a później w polskim zespole Nowości pod kierownictwem W. Rapackiego (syna) w Kijowie.

Dwudziestolecie międzywojenne (1918–1939)

Po powrocie do Warszawy w 1918 roku, występował w Teatrze Mozaika, gdzie pozostał do 1919 roku. W sezonie 1919/1920 grał w zespole H. Czarneckiego w Sosnowcu, a w 1921 roku w Grodnie. Od 1921 do 1924 roku był związany z warszawskim Teatrem Nowości pod dyrekcją L. Hellera, okresowo występując także w krakowskim Teatrze Nowości (wiosną 1922) i warszawskim Teatrze Nowym.

Woliński pracował również w operetce w Poznaniu (zima 1924/1925) i Wilnie (sezon 1925/1926). W latach 1926–1928 pełnił funkcję kierownika artystycznego, kolejno w warszawskim teatrze Eldorado (maj–sierpień 1926) i teatrze Mignon (lipiec 1927–sierpień 1928). W latach 1929–1930 występował w warszawskim teatrze Hollywood, a od 16 do 29 października 1930 roku był dyrektorem kabaretu Rajski Ptak. W latach 30. grał również w teatrach Mignon (1932), Wielka Rewia (1935), Teatr 815 (1937–1938, z występami w Gdańsku) i Cyrulik Warszawski (1938). Często brał udział w objazdach zespołów operetkowych.

II wojna światowa (1939–1945)

Podczas II wojny światowej Stanisław Woliński przebywał w Warszawie, występując w jawnych teatrach, takich jak: Stara Mewa (1940–1941), Figaro (1941–1943), Melodia, Maska i Nowy (1944).

Okres powojenny (1945–1960)

Po wojnie początkowo działał w zespołach objazdowych. W sezonie 1947/1948 występował w Teatrze Syrena w Łodzi. Od 1949 do 1960 roku był na stałe zaangażowany w Teatrze Syrena w Warszawie.

Role teatralne

Woliński najczęściej występował w programach rewiowych, a także w rolach charakterystycznych w operetkach, takich jak: Pomarel w „Cnotliwej Zuzannie”, Arcykapłan w „Żółtym kaftanie” czy Książę w „Księżniczce czardasza”. W Teatrze Syrena grał w komediach i wodewilach, m.in. Tytusa w „Bliźniaku”, Grzegorza w „Żołnierzu królowej Madagaskaru”, Jasmina w „Madame Sans Gene” oraz Barmana w „Jim strzela pierwszy”.

W jego dorobku teatralnym znalazły się również role w przedstawieniach takich jak: „Małżeństwo przy latarniach” (1918), „Hanka z Sieradza” (1924), „Polacy w Ameryce” (1924), „Oj te krzaczki” (1926, także reżyser), „Ecie pecie w kabarecie” (1926, także reżyser), „Będzie wojna” (1932), „Hallo! Ciuciumkiewiczowa” (1932), „Romans z Urzędem Skarbowym” (1938), „Dookoła miłości” (1941), „Słomiane wdówki” (1941), „W słońcu i nad wodą” (1941), „Żniwa miłości” (1941), „Wiosna w Komecie” (1942), „Uśmiech do słońca” (1942), „Gdy kwitną bzy” (1942), „Z pieśnią na ustach” (1944), „Baron Kimmel” (1944), „Ambasador” (1948, 1955), „Wielki cyrk” (1952), „Kaprysy Marianny” (1956), „Bez dewiz” (1957), „Baloniki... Baloniki...” (1958), „Mąż Fołtasiówny” (1959), „Maestro” (1959).

Filmografia

Woliński zadebiutował w filmie w 1924 roku. Zagrał łącznie w 23 filmach, m.in.:

• 1924 – Miodowe miesiące z przeszkodami
• 1936 – Ada! To nie wypada! (inspicjent Piguła), Wierna rzeka (hrabia Dominik)
• 1937 – Piętro wyżej (Protazy), Trójka hultajska (Józef Szydełko), Znachor (parobek)
• 1938 – Sygnały (marynarz)
• 1939 – Bogurodzica, Kłamstwo Krystyny, Sportowiec mimo woli, Włóczęgi
• 1949 – Czarci żleb
• 1953 – Piątka z ulicy Barskiej, Przygoda na Mariensztacie, Sprawa do załatwienia
• 1954 – Niedaleko Warszawy, Uczta Baltazara
• 1955 – Irena do domu!, Zaczarowany rower
• 1956 – Szkice węglem
• 1957 – Kapelusz pana Anatola
• 1958 – Pan Anatol szuka miliona
• 1959 – Cafe "Pod Minogą"

W FilmPolski.pl i Fototece wymienione są także filmy: Załoga (1951), Czołem bosi (1954), Tajemnica dzikiego szybu (1956), Zacne grzechy (1963). Film Sportowiec mimo woli z 1939 pojawia się w niektórych źródłach jako 1940.

Role radiowe

Stanisław Woliński występował również w programach radiowych, zwłaszcza w Teatrze Polskiego Radia, m.in. w latach 1957–1970.

Bibliografia

• FilmPolski.pl
• Encyklopedia Teatru Polskiego
• Fototeka FN
• Zbiory Polskiego Radia