Włodzimierz Diebi

Włodzimierz Pawłowicz Diebil (ros. Владимир Павлович Дебиль) – znacząca postać w historii prawosławia w Sosnowcu, inicjator i główny motor budowy cerkwi Świętych Męczennic Wiery, Nadziei, Luby i Matki ich Zofii pod koniec XIX wieku.

Życie i działalność

Włodzimierz Diebil pełnił funkcję naczelnika Urzędu Celnego w Sosnowcu oraz radca stanu. Był osobą o wyjątkowym charakterze, opisywaną jako „energiczny, w najwyższym stopniu aktywny”. Cieszył się „w pełni zasłużoną sympatią swych współobywateli prawosławnych i wyznawców innych religii”.

Kluczowym wydarzeniem, które stało się impulsem do jego intensywnej działalności na rzecz społeczności prawosławnej, była osobista tragedia: utrata wszystkich czworga dzieci w krótkim czasie. Dotknięty nieszczęściem, Diebil szukał zapomnienia w „gorączkowej działalności dla dobra bliźniego”, oddając się całkowicie realizacji „wielkiego dzieła” – budowy nowej świątyni.

Rola w budowie Cerkwi Świętych Męczennic Wiery, Nadziei, Luby i Matki ich Zofii

Włodzimierz Diebil był inicjatorem i wyrazicielem religijno-moralnych potrzeb sosnowieckiej prawosławnej społeczności. W 1888 roku zwrócił się do władz Diecezji Chełmsko-Warszawskiej o pozwolenie na budowę cerkwi w Sosnowcu, uzyskując błogosławieństwo Arcybiskupa Chełmsko-Warszawskiego Leontiusza. Sam Diebil objął funkcję naczelnika komitetu budowy cerkwi. W skład komitetu wchodzili również radcy stanu Wwiedinskij, Wojejkow, Krimianowskij i Czujkiewicz, a także rotmistrz żandarmów Biełanowskij.

Uroczyste położenie kamienia węgielnego pod budynek przyszłej cerkwi miało miejsce 15 sierpnia 1888 roku. Nowo wybudowana świątynia pod wezwaniem Świętych Męczennic Wiery, Nadziei, Luby i Matki ich Zofii została uroczyście poświęcona 28 listopada 1889 roku. Projektantem cerkwi był Prokofiew, pomocnik Architekta Guberni Piotrkowskiej.

Diebil osobiście przyczynił się również finansowo do wyposażenia świątyni. W 1914 roku zakupił ikonę Wiery, Nadziei i Miłości, namalowaną przez A.A. Głazunowa z Moskwy. Całkowity koszt budowy cerkwi wyniósł około 40 tysięcy rubli, pochodzących z dobrowolnych składek mieszkańców.

W okresie przełomu XIX i XX wieku Sosnowiec doświadczał dynamicznego rozwoju przemysłowego, co wiązało się z napływem ludności, w tym prawosławnej. W 1889 roku liczba prawosławnych w Sosnowcu wynosiła około 400 osób. Działalność Włodzimierza Diebila była kluczowa dla zaspokojenia potrzeb duchowych tej rosnącej społeczności. Wybudowana dzięki jego staraniom cerkiew jest obecnie jedyną świątynią prawosławną w całej Aglomeracji Śląskiej.